vertebral arter ne demek?

Vertebral arter boyunda bulunan önemli arterlerden biridir. Tipik olarak Vertebral arterin orijini Subklaviyan arterdir. Her iki damar boynun her iki yanında kafa tabanına doğru yükselirler. Kafa tabanında kafatası içerisine girerler ve beyin sapı önünde birleşerek baziler arter'i oluştururlar. Vertebrobaziler sistem olarak tarif edilen omurilik, beyin sapı, beyincik ve beyinin arka bölgesini besleyen temel yapılardan biridir.¹

Yapısı

Vertebral arter, her iki taraftaki subklaviyen arterin arka üst kısmından çıkar² ve yukarı doğru tırmanalar C6 boyun omurgası seviyesinde transverse foramenden girer (% 7.5 C7'den) ve bu kanallar içerisinde yukarı doğru uzanır.³ Yukarı doğru çıkan vertebral arter C1 vertebra (Atlas transvers forameninden çıktıktan sonra C1 arka arkusunun üstünden dolanarak yukarı doğru çıkar ve buradan dural zarı delerek foramen magnumdan kafatasının içine girer.⁴ Napolili bir doktor olan Nunziante Ippolito, vertebral arterin boyunda bulunduğu anterior skalen kas ve longus kolli arasındaki alana Nunziante Ippolito üçgeni adını vermiştir.⁵ Her iki vertebral arter kafatasına girdikten sonra Ponsun ön kısmında birleşerek Baziler arteri oluşturur. Baziler arter beyin sapını besleyen temel yapılardan biridir. Ayrıca Willis poligonunun arka kısmına bağlanarak beynin diğer bölgelerinin beslenmesine de katkıda bulunur.Her boyun segmentinde vertebral arter o bölgedeki kas grubuna anterior spinal arter aracılığı ile dal gönderir. Vertebral arter 4 ana bölümden oluşur:

İlk segment (pre-foraminal) subklavian arterin arka kısmından çıkan, yukarı doğru seyreden ve C6 foramene girmeden hemen önceki kısmıdır. Arter bu segmentte longus kolli ve skalenus anterior kasları arasında uzanır.
Vertebral arterin bu ikinci segmenti (foraminal) C6 ve C2 foramenleri içerisinde seyreden kısmıdır. Bu seyir esnasında boyundaki semptaik servikal pleksus ve daha aşağıda vertebral veni oluşturacak olan venöz pleksus ile birlikte bulunur.
Arterin bu 3. segmenti (ekstradural) C2 forameninden çıktıktan sonra yukaru doğru uzanır. Burada C1 transverse forameninden geçtikten sonra C1 arta arkını çaprazlar ve buradan içe ve yukaru doğru uzanarak kafa tabanındaki atlantooksipital membranı deler.Arterin bu segmenti, Rektus kapitis posterior mayor, Oblikus superiır ve Oblikus inferior arasında kalan ve suboksipital üçgen olarak adlandırılan bölgede bulunur.
Dördüncü segment (intradural) Vertebral arterin atlantooksipital membranı delip kafatasına girdiği kısımdan başlar. Buradan Hipoglossal sinirin önünden ve beyin sapının önüne ve yukarı doğru uzanır. karşıdan gelen vertebral arter ile Ponsun önünde birleşerek baziler arteri oluşturur.

Ek resimler

File:Sobo 1909 3 548.png|Kafa tabanı atardamarları
File:Circle of Willis en.svg|Kafa tabanı arteryel dolaşım şeması (Willis`` ``poligonu
File:Suboccipital triangle dissection.jpg|Vertebral arterin suboksipital kaslarla ilişkisi